Matera is echt een plaatje

Een uit de rotsen gehakte stad die al jaren leegstaat en behalve als filmdecor nergens toe dient. Matera, een stadje in de Zuid-Italiaanse regio Basilicata, was jarenlang een doorn in het Italiaanse oog. Tijd voor verandering. Dat de stad is uitgeroepen tot culturele hoofdstad 2019 is een goed begin.

Als een opgewonden kind op sinterklaas-avond rijd ik Matera binnen. Hier heb ik lang naar uitgekeken. Gulzig kijk ik om me heen, maar voel vooral teleurstelling. Dit stond niet op mijn verlanglijstje, dit lijkt totaal niet op de foto's die ik had gezien. Waar zijn de grotwoningen? Ik zie alleen maar moderne gebouwen. Misschien heb ik het niet goed begrepen. Ik zie een bordje sassi di matera, ‘stenen’ waaruit al sinds de prehistorie huizen worden gemaakt als een soort omgekeerde bouwkunst. Dat moet het zijn.

Onheilspellend zwart

Na een rondje zoeken is daar dan mijn plaatje. Gebouwtjes staan op en door elkaar. Het hele stadje heeft dezelfde kleur. De kleur van tufsteen, als een groot zandkasteel. In sommige openingen zitten deuren of luiken, anderen blijven onheilspellend zwart. Hier woonden ooit mensen in erbarmelijke omstandigheden, als vee in een stal. Tot de stad in de jaren vijftig volledig werd ontruimd. Nu komt het doolhof van smalle straatjes en trapjes weer langzaam tot leven. Jonge ondernemers knappen de stad stukje bij beetje op. Wanneer het begint te stortregenen drinken we een biertje op het terras van Gahvè. Overdonderde toeristen snellen langs onder een paraplu of zoeken hun toevlucht tot de San Giovanni.

Voldaan laten we Matera achter ons op zoek naar een panoramisch uitzicht dat volgens de mevrouw van het VVV-kantoor hier ergens moet zijn. ‘Moeten we nou richting Laterza of náár Laterza?’ Mijn reisgenoot heeft niet goed geluisterd en weet het niet. Op een van de spaarzame wegwijzers staat: laterza 19 km. Dat lijkt me wat ver voor een panoramisch uitzicht. Dan valt mijn oog op een pijl naar rechts: Il parco archeologico delle chiese rupestri, rotskerken en archeologie. Instinctief volgen we de weg en rijden we omhoog.