Napolitaanse pizza: bloem, water, gist, zout, passie

Soms word je als vertaler op een bijzondere manier betrokken bij een vertaalproject en blijft het niet bij het maken van de vertaling. Zo'n project kregen Mara Schepers en ik aangeboden door Stefan Tibben van italieplein. Hij had een boek over de echte Napolitaanse pizza in handen. Een boek waarin de vereniging voor de echte Napolitaanse Pizza, opgericht in 1984, haar filosofie uiteenzet en alle regels waaraan de echte Napolitaanse pizza moet voldoen. Een filosofie die is gebaseerd op vijf pijlers: bloem, water, gist, zout (de 4 belangrijkste ingrediënten voor de pizzabodem) en natuurlijk passie. Veel passie.

Stefan wilde het boek in het Nederlands uitgeven en vroeg ons om hulp. De eerste stap was het verkrijgen van de vertaalrechten en het onderhandelen over prijzen en drukkosten. Die taak nam ik op me, want in het Italiaans was dat misschien sneller geregeld. Dat viel een beetje tegen, want onderhandelingen gaan verder dan alleen de taal spreken en in Italië heeft alles nu eenmaal zijn tijd nodig. Maar de aanhouder wint. We wilden dit boek zo graag uitgeven, omdat het zo prachtig is. Omdat de filosofie zo interessant is, de foto's zo mooi zijn, de recepten zo lekker zijn. Omdat de Napolitanen zo trots zijn op dit product, hun stad en hun geschiedenis.

Vertalen is meer dan alleen een woordenboek gebruiken

Het vertaalwerk deed ik weer met Mara, inmiddels mijn vaste 'partner in crime'. We hadden een maand de tijd. Op het eerste gezicht een makkelijke klus, wat kan er nu moeilijk zijn aan een 'kookboek'? Maar dit boek gaat veel verder. Een pizza is niet zomaar een deegschijf, daar is goed over nagedacht. De juiste ingrediënten zorgen voor de juiste smaak, de juiste toppings maken het af. We kregen te maken met technische stukken over de hardheid van water - we schakelden mijn vader de scheikundeleraar in -, literaire stukken in Oud-Napolitaans dialect - we schakelden een vriend in Napels in - en allerlei wetenswaardigheden over rijzen, deeg, meel, bloem, houtovens en meer bakspecifieke termen - we schakelden een neef in die bakker is.

In het boek vind je een recept voor het juiste pizzadeeg. Niet alleen de ingrediënten (zout, gist, bloem en water - vooral geen olijfolie) zijn van belang, maar ook de juiste volgorde waarin deze moeten worden samengebracht. Ook de juiste kneedtechniek en de juiste gisttijd komen aan bod en vergeet vooral het uitleggen van het deeg niet. Daarna kun je helemaal losgaan met de verschillende toppings. Er zijn 63 recepten, verdeeld over klassieke, groene (met groenten), witte (zonder tomatensaus) en rode (met tomatensaus) pizza's. Er is voor elke smaak wel iets te vinden.

Daarna lekker pizza eten

Toen het boek er eenmaal was gingen Mara en ik met de uitgever lekker Napolitaanse pizza eten. Eerst bij BIRD in Rotterdam. DJ Wooldrik deed de opleiding tot pizzaiolo bij de Associazione Verace Pizza Napoletana en maakt de pizza Napolitaans en zoals het hoort. Vervolgens kregen we bij Sotto Pizza in Amsterdam een demonstratie van hoe dat dan in zijn werk gaat. We keken toe hoe het deeg werd gekneed, uitgelegd, belegd en in de oven geschoven.

Ook deze jongens weten van de hoed en de rand en trakteerden ons op een echte: luchtige opstaande rand, bodem niet te krokant, soepje in het midden en dus druipende stukken pizza met slaphangende puntjes. Benieuwd hoe dat ging? Kijk even naar het filmpje.

Benieuwd naar het boek? Zie www.napolitaansepizza.nl voor meer info of koop hier het boek!